Janet Yellen‘ın başkanlık görevine gelmesinin ardından ilk toplantısını yapan ABD Merkez Bankası (FED), aylık tahvil alımlarını 10 milyar dolar azaltarak 55 milyar dolara düşürdü. FED, faiz oranlarında ise değişiklik yapmadı. FED, ekonomiye destek olmak için yürüttüğü aylık 85 milyar dolar büyüklükteki varlık alımlarını Aralık ayında kademeli olarak düşürmeye başlamıştı. FED Açık Piyasa Komitesi’nin (FOMC), 18-19 Mart tarihlerinde iki gün süren toplantısının sonuçları Türkiye saati ile dün akşam açıklandı.
Yellen’ın faiz politikası ile ilgili söyledikleri piyasalarda bir şok etkisi yarattı. Piyasa’nın en erken 2015 ortası beklediği faiz artırımının varlık alımlarının sonlanmasından altı ay sonra gündeme gelebileceğini söyledi. Nisan 2015’e denk gelen bu tarihi Yellen elindeki metinden mi okudu yoksa ağzından mı kaçırdı çok tartışıldı. Merkez Bankası Başkanlarının ellerindeki metnin arkalarındaki ekibin gücünü yansıttığı daha önce çokça konuşuldu. Bu noktada Yellen’ın da bu cümleleri söylerken elindeki kağıda bakması bunun bir dil sürçmesi olmadığının istemli bir söz olduğunun bir göstergesi olarak kameralara yansıdı.
Yellen’a yöneltilen son soru da işsizlik konusunda kendisinin düşüncelerini anlamamıza yardımcı oluyor. Soru şöyle; İşsizliğin insani tarafına bakıyor musunuz? Yellen bu soruya çok sakin cevap verdi ve her şeyin rakamlardan ibaret olmadığını vurguladı. Aynı zamanda işsizlik için %6,5 eşiğini de kaldırdı. “Bernanke’den Sonra Yellen” adlı daha önceki yazımızda da Yellen’ın özellikle işsizlik ve istihdam konusunda çok güçlü bir akademik geçmişi olduğundan bahsetmiştik. Bunlar da düşünüldüğünde işsizlik sorunu ile ilgili olarak çok farklı metotlar izleyebileceği görüşü de gündemde.
İşsizlik oranında daha fazla şeye bakılacağını duyuran FED Başkanı, FOMC’nin %2 enflasyon hedefine tamamen bağlı olduğunu, uygulamakta olunan politikaların enflasyonu kademeli olarak yüzde 2 hedefine geri götüreceğini savundu. ”Enflasyon hedefi aşabileceği endişeleri ortaya çıkarsa bunu engellemek için gerektiğinde harekete geçeceğimize güveniyorum” dedi
Kamuoyuna açıklama yaparken “dashboard” kavramını kullanan Yellen. Bununla arabalarda her şey hakkında bilgi veren gösterge paneline atıfta bulunarak ekonominin bütünün değerlendirilmesi gerektiğine vurgu yaptı. Özellikle tüketim ekonomisi olan Amerika’da satın almadan tüketim trendlerine kadar her şeyin beraber değerlendirileceğinin üzerinde durdu Böylece dikkatleri kantitatif ölçeklerden daha ziyade genelci ve kalitatif unsurlara çekti
Yellen ”yeni görevimde alacağım kararların ağırlığını net bir şekilde hissediyorum. Fed’in para politikalarından finansal istikrara kadar tüm hedeflerinde ne kadar yol kat edildiğine dair son karar merci benim.” diyerek üzerindeki sorumluluğun farkında olduğunu belirtti.
Son olarak FED toplantısında çıkan kararları maddeler halinde toparlayacak olursak;
- Varlık alımları 10 mlr dolar daha azaltıldı.
- İşsizlikte %6,5 eşiği kaldırıldı
- Faiz artırımı birden fazla kritere bağlandı
- Faiz artırımı “hatırı sayılır dönemde” olur vurgusu yapıldı
- QE programı biter ve 6 ay sonra faiz artırılabilir