Finansal okur yazarlık, çocuğunuzun öğrenmesi ve yetişkinliğinde de uygulaması gereken en önemli fakat en az öğretilen konulardan biridir. Çocuklar, parayı televizyondan, arkadaşlarından ve ebeveynlerinden gördüklerinden öğrenirler. Bir ebeveyn olarak çocuklarınıza her gün saatlerce ders vermeden hayatlarına doğru bir para kullanımıyla başlamalarına yardımcı olabilirsiniz.
Paranın değeri ve kullanımı ile ilgili çocuğunuza yardımcı olmanın temel beş yolu vardır:
Alışveriş Oyunu Oynayın
Alışveriş oyununun bir çok çeşiti var ve hatta siz de kendinize has bir oyun oluşturabilirsiniz. Çocuğunuza sabit miktarda para verebilir ve onunla olabildiğince çok yiyecek satın almasını isteyebilirsiniz. Örneğin, çocuğunuza ihtiyacınız olan 5 yiyecek belirleyip her bir yiyeceğe 5 TL bütçe ayıracak şekilde çocuğunuzdan en fazla malı almasını isteyebilirsiniz. Bu oyun ile çocuğunuz sınırlı miktarda para ile mümkün olduğu kadar çok yiyecek satın alabilmek için karşılaştırmalı alışveriş becerilerini öğrenmek ve uygulamak zorunda kalacaktır. Onlara alışveriş yapmayı öğretmenin başka bir yolu, alışveriş listenizi ve belirli miktar para vererek listedeki ürünleri satın almasını isteyebilirsiniz. Çocuğunuz için bir de motivasyon kaynağı düşündük: alışverişten artırdığı parayı ona ödül olarak verin!
Bütçenizi Oluştururken Çocuğunuzu Dahil Edin
Aile bütçesi kavramını anlayan daha büyük çocuklar bunun bir bölümünden sorumlu olmaya başlayabilirler. Örneğin bu yıl Bodrum’da ailecek tatil mi yapmak istiyorsunuz? Çocuğunuza bütçenizi ve tatilden beklentilerinizi belirtin. Gerisine o halletsin! Çocuğunuz, en iyi fiyatları bulmak ve bütçeyi en etkili şekilde kullanmak için internet, tur şirketleri üzerinden araştırma yapsınlar ve size seçenekleri sunsunlar. Yaptıkları seçimlerde hata yapsalar bile aile bütçeniz üzerinde çok az etki yaratır ve bu durum onlara kaybınızdan daha değerli bir ders öğretir. Tatil sadece benim verdiğim bir örnekti; alışveriş harcamaları, eğlence harcamaları da bu örneğimize gayet uygun seçenekler…
Bütçe Takip Araçlarını Kullanmayı Öğretin
Hepimizin cebinde bulunan akıllı telefonlarda oynayabileceğiniz milyonlarca oyun olduğu gibi finansal bütçeleme ve harcamalarınızı izleyebileceğiniz uygulamalar da bulunmaktadır. Hazırda kullandığınız kişisel finans yazılımı programını çocuklarınıza da nasıl kullanacağını gösterin. Hatta çocuklarınız bu programdan kendi bütçelerini de yönetebilir. Tüm giderleri takip etmeyi öğrenmek, kendi aile bütçelerini yönetme zamanı geldiğinde hazır olmaları için harika bir yol olacak.
Sanal Para Yönetim Hesabı Kullandırın
Parayla nasıl yatırım yapacağını ve sürecin nasıl çalıştığını öğrenmek etkili bir tasarruf ve emeklilik planı oluşturmak için kritik öneme sahiptir. Çocuğunuza sanal bir yatırım hesabı açarak borsanın nasıl işlediğini ve hisse senetlerinin nasıl alınıp satıldığını öğrenebilirler. Bu, finansal haberler okumayı, dünya olaylarının borsayı nasıl etkilediğini öğrenmeyi ve bir yatırım portföyü çeşitlendirilmesinin nasıl yapacağını belirlemenin en güzel ve risksiz yöntemidir. Bu konuda çokça sanal portföy uygulamaları ve yarışmalarını internet üzerinden ulaşabilirsiniz.
Kendi Bütçelerinde Hatalar Yapmasını Sağlayın
Her insan bir kez de olsa bütçe harcamasında hata yapar. Çocuklarınızın gençken hata yapmalarına izin verin. Örnek olarak sevdikleri bir saat, telefon veya oyuncağa belirli dönemlerle aldıkları harçlığını harcadığında yeni dönem başlayana kadar bir süre başka şeyler için paraları kalmayacak. Bırakın bunu yaşasınlar! Hatta böyle bir hata yapmaya onları teşvik edin. Böylece harcama seçiminin doğru bir seçim olup olmadığını gözden geçirecekler ve bir dahaki sefere daha dikkatli olacaklar.