Bir önceki yazımızda arbitrajın ne olduğuna ve nasıl yapıldığına değinmiştik. Bu yazımızda da arbitrajın kardeşi sayılabilecek, ama birbirine hiç çekmemiş (benzemeyen) olan carry tradenin ne olduğuna ve nasıl yapıldığına değineceğim. Bildiğimiz üzere özellikle son yıllarda finansal piyasaların, özellikle kur ve faiz oranlarındaki değişiklikler sonucu ekonomi kanallarında, gazetelerde ve çeşitli makalelerde carry trade’ nin popülaritesi iyice artmış durumda.
Carry Trade Nedir?
Carry Trade; faizi düşük bir para biriminden borçlanıp, borçlanılan parayı daha yüksek faizli bir para birimine çevirerek faize yatırma işlemidir. Mantık çok basit. Ucuza al pahalıya sat.
Carry Trade Nasıl Yapılır?
Diyelim ki carry trade işlemi yapmak isteyen ve ülkesindeki faiz oranları %5 olan bir Amerikalı yatırımcı Japonya’da faiz oranlarının %1 olduğunu fark ediyor. Ve Japonya’dan bir yıl vade ile 1.000.000 ¥ (¥=Japon Yeni, Japonya Para Birimi) borçlanıyor. Borçlandığı parayı dolara çevirerek 1 yıllık Devlet tahvili alacak Amerika vatandaşının karını veya zararını birlikte hesaplayalım.
Döviz Kuru : 1$/100¥(1 dolar 100 Yen’e eşittir.)
Amerika Tahvil Faiz Oranı (1 yıllık) : %5
Japonya Borçlanma Faiz Oranı(1 yıllık) : %1
Borçlanılacak Para Miktarı : 1 milyon ¥
Carry trade işlemine başlayacak Amerikalı;
- %1 faizle 1 yıl vadeli 1.000.000 ¥’i borçlanacaktır.
- Borçlanılan 1.000.000¥’i dolara çevrilecektir. 1.000.000¥=10.000$
- 10.000$’ı %5 faizle ABD’de tahvile yatıracaktır.
Vade sonunda;
- 10.000$ ile Amerikadan % 5 faiz oranına karşılık gelen 10.000×0,05=500$ para kazanacaktır.
- 1.000.000¥’in % 1 borçlanma faiziyle Amerikalı yatırımcıya maliyeti 10.000¥ yani 100$ dolar olacaktır.
- Kazanılan paradan maliyetini çıkardığımızda 500$-100$=400$ kazancı olacaktır.
Varsayımlar;
- Örnekte işlem maliyetleri dikkate alınmamıştır.(döviz çevirme maliyeti vb.)
- Vade başı ve vade sonundaki kur fiyatları eşit olarak alınmıştır.
- Borçlanma maliyeti ve faiz geliri tek seferde vade sonunda ödenmiştir.
- Basit faiz kullanılmıştır.
Tabi ki carry trade işlemi, teorik olarak verdiğim örnekteki kolaylıkta olmamaktadır. Normal carry trade işleminde carry trade yapan kişinin işlem boyunca karşılaştığı döviz kuru riski, ülke riski gibi risklerin yanında, işlem maliyetleri gibi maliyetler de mevcuttur. Bu durumu ülkemize uyarladığımızda kurların 2012 yılı öncesinde uzun süre boyunca az dalgalanması ve yüksek faiz oranlarının mevcut olması carry trade işlemi yapanlar için muhteşem karlı işlemler olmuş olacağı anlamını çıkartmak zor olmasa gerek. Özellikle devlet tahvillerindeki yabancı payının yüksek olması da haklılık payını artırmaktadır.
Carry trade işlemini yapan kişiler genelde aşağıdaki özellikteki ülkeleri tercih ederler.
- Döviz kurundaki dalgalanmaların (volatilite) düşük olduğu,
- Faiz oranlarındaki dalgalanmaların düşük olduğu,
- Ülke risklerinin düşük olduğu ülkeleri,
Bu çerçevede carry trade işlemi için en uygun ülkelerin arasında Brezilya ve Türkiye gibi ülkeler gelmekte olduğunu söylemekle hata yapmış olmayız.
Mesela bugünlerde volatilite yüksek, yabancı carry trade yapar mı bu koşullarda, geri çıkarken kurun ne olacağını tahmin edemez. Galiba durumu anlamış gibiyim, sorum : haftalık Carry Trade durumunu nereden ve nasıl öğrenebilirim, bize Kurun istikbali hakkında fikir verebilirmiş,, teşekkür ederim
Haklısınız, carry trade yapan oyuncular volatiliteyi sevmez. Malesef, ne kadar carry trade pozisyonu açılmış ne kadarı kapanmış bunu takip edebileceğiniz bir veri bulunmuyor. Ülkemizde Banka ve Finans sektörü hazine çalışanları, nakit akışlarını takip ederek ya da aylık abonman maliyeti 2bin dolar olan bloomberg terminalindeki bazı sayfalara bakarak tahmin etmeye çalışıyorlar.